રેલવેએ ના આપી નોકરી તો IAS બની આપ્યો જડબાતોડ જવાબ.
જો તમે જીવનમાં તમારા ધ્યેયને જાણો છો અને તેને પ્રાપ્ત કરવા માટે સખત મહેનત કરવા તૈયાર છો, તો તે ધ્યેય સરળતાથી પૂર્ણ થઈ શકે છે. શારીરિક વિકલાંગતાઓને હિંમત, વિશ્વાસ અને દ્રઢ નિશ્ચયથી માત આપીને સફળતા મેળવી શકાય છે. મહારાષ્ટ્રની એક યુવતીએ આ બતાવ્યું છે. અંધ હોવા છતાં તેણે ભારતના પ્રથમ અંધ IAS બનવાનું ગૌરવ પ્રાપ્ત કર્યું છે. મહારાષ્ટ્રની આ છોકરી ઘણી મહેનત પછી કલેક્ટર પદ સુધી પહોંચી. આવો જાણીએ તેમની જીવન સફર.
પ્રાંજલ પાટીલ જલગાંવની રહેવાસી છે. તેમનું શાળાકીય શિક્ષણ જલગાંવમાં જ શરૂ થયું હતું. અભ્યાસમાં હોશિયાર પ્રાંજલના જીવન પર એક મોટું સંકટ આવી ગયું હતું. કટોકટી તેના વર્ગના એક મિત્રને કારણે થઈ હતી. પ્રાંજલ 6 વર્ષની હતી ત્યારે તેના ક્લાસમાં એક વિદ્યાર્થીએ તેની આંખમાં પેન્સિલ મારી હતી. પછી તેની બંને આંખોની રોશની જતી રહી. તેમની દૃષ્ટિ ગુમાવ્યા પછી, તેમના માતાપિતાએ તેમને શિક્ષણ માટે દાદર (મુંબઈ), મુંબઈની કમલા મહેતા સ્કૂલમાં મોકલી.
ધોરણ 10 સુધી એ જ શાળામાં અભ્યાસ કર્યા પછી, પ્રાંજલે 12મા ધોરણમાં ચંદાબાઈ કોલેજમાં અભ્યાસ પૂરો કર્યો. અભ્યાસમાં ખૂબ જ હોશિયાર, પ્રાંજલે 12મામાં 85 ટકા માર્ક્સ મેળવ્યા. આ પછી તેણે બીએ માટે મુંબઈની સેન્ટ ઝેવિયર્સ કોલેજમાં પ્રવેશ મેળવ્યો. ઝેવિયર્સમાં તેની ડિગ્રી પૂર્ણ કર્યા પછી, પ્રાંજલે JNU, દિલ્હીમાં માસ્ટર ડિગ્રી માટે પ્રવેશ મેળવ્યો.
દરમિયાન, સ્નાતક થયા પછી, પ્રાંજલ અને એક મિત્રએ UPSC વિશે એક લેખ વાંચ્યો. ત્યારથી તે યુપીએસસીમાં રસ ધરાવે છે. એ જ દિવસે તેણે કલેક્ટર બનવાનું સપનું જોયું પણ તેણે આ સપનું કોઈને કહ્યું નહીં. જેએનયુમાંથી એમએ કર્યું. પ્રાંજલે જોબ એક્સેસ વિથ સ્પીચ સોફ્ટવેરનો ઉપયોગ કરીને પોતાનું શિક્ષણ ચાલુ રાખ્યું. પ્રાંજલે ખૂબ જ મહેનતથી UPSCની તૈયારી કરી.
આ દરમિયાન પ્રાંજલે 2015માં કોમલ સિંહ પાટીલ નામના કેબલ ઓપરેટર સાથે લગ્ન કર્યા હતા. કોમલ સિંહ સાથે લગ્ન કરતા પહેલા તેણે તેની સાથે એક શરત મૂકી હતી. તેણે લગ્ન પહેલા એક શરત મૂકી હતી કે લગ્ન પછી તે અભ્યાસ નહીં છોડે. લગ્ન પછી પણ યુપીએસસીની તૈયારી ચાલુ રાખી. કોઈપણ વર્ગ વિના તૈયારી શરૂ થઈ.
પ્રાંજલે શારીરિક વિકલાંગતા ક્વોટામાંથી UPSC પરીક્ષા આપી હતી. પ્રાંજલે 2016માં તેના પ્રથમ પ્રયાસમાં UPAC ક્લીયર કર્યું હતું. તેણે 773મો રેન્ક મેળવ્યો છે. તેને ઇન્ડિયન રેલ્વે એકાઉન્ટ્સ સર્વિસ (IRAS) માં મોકલવામાં આવી હતી, પરંતુ તેના અંધત્વને કારણે રેલ્વેએ તેને નોકરી આપવાનો ઇનકાર કર્યો હતો. તેણી પહેલેથી જ અંધત્વ અને પરીક્ષા પાસ કરી ચૂકી હોવા છતાં, તેણીને યોગ્ય પોસ્ટિંગ મળી રહ્યું ન હતું. તેની સામે લડવાનું શરૂ કર્યું.
તેણે રેલ્વે વિભાગ સામે લડતા લડતા UPSC માટેની તૈયારી પણ ચાલુ રાખી. અને 2017ના મધ્યમાં તેનું ફળ મળ્યું. 2017ની પરીક્ષામાં પ્રાંજલે દેશમાં 124મો રેન્ક મેળવ્યો અને આઈએએસનો રેન્ક મેળવ્યો. ત્યારબાદ પ્રાંજલે નેશનલ એકેડેમી ઓફ એડમિનિસ્ટ્રેશન, મસૂરીમાં તેની તાલીમ પૂર્ણ કરી. 2 વર્ષની તાલીમ બાદ પ્રાંજલનું સ્વપ્ન સાકાર થયું. પ્રાંજલ રેલવે વિભાગના નાકે કલેક્ટર બની.
આજે પ્રાંજલ પાટીલ દેશની પ્રથમ અંધ મહિલા IAS ઓફિસર તરીકે ઓળખાય છે. આ મરાઠામોલ્ય પ્રાંજલની પ્રથમ પોસ્ટિંગ તિરુવનંતપુરમમાં ડેપ્યુટી કલેક્ટર તરીકે હતી. આજની પેઢીએ પ્રાંજલ પાસેથી ઘણું શીખવાનું છે. પ્રાંજલે બતાવ્યું કે તમારે માત્ર ધીરજની જરૂર છે.