યુવાનો માટે નોકરી અને પત્ની શોધી આપતા આ વ્યક્તિ બની ગયો કરોડપતિ.

એક યુવાન વ્યક્તિને પોતાના જીવનમાં ફક્ત બે વસ્તુઓ જ જોઈતી હોય છે. પહેલા તો એક સારી નોકરી અને બીજી એક સારો જીવનસાથી. જો કે આ બંનેને શોધવા એ બહુ અઘરું કામ છે. બસ આ જ વાતને ધ્યાનમાં રાખીને એક વ્યક્તિએ કરોડોની કંપની ઊભી કરી દીધી. અમે અહિયાં વાત કરી રહ્યા છે નોકરી ડોટ કોમ અને જીવનસાથી ડોટ કોમ. આ બંને વેબસાઇટને ઇન્ફૉ એજ નામની કંપનીએ બનાવી છે. આ કંપનીના સંસ્થાપક સંજીવ બિકચંદાની છે.

1990માં કંઈક મોટું કરવાના ઈરાદાથી સંજીવે મહિને આઠ હજાર રૂપિયાની નોકરી છોડી દીધી. પછી આ આઠ હજારનો અર્થ પણ ઘણો હતો. તેણે તેની આઈઆઈએમ ક્લાસમેટ અને પત્ની સુરભિને કહ્યું કે હવે તમે ઘરની કિંમત જુઓ, મારે મારો બિઝનેસ શરૂ કરવો છે. પત્નીના ટેકાથી સંજીવે ઘરના નોકરના રૂમમાંથી કામ કરવાનું શરૂ કર્યું. ત્યારબાદ 1990માં તેણે એક મિત્ર સાથે મળીને ઈન્ડમાર્ક અને ઈન્ફો એજ નામની બે કંપનીઓની સ્થાપના કરી.

બંને મિત્રો 1993માં અલગ થઈ ગયા. ઈન્ફોઝ સંજીવના ભાગમાં આવી આ કંપની પગાર સંબંધિત સર્વે કરતી હતી. જેમ કે એન્ટ્રી લેવલ પર એમબીએ અને એન્જિનિયર્સને કઈ કંપની કેટલો પગાર આપે છે. સંજીવ આવા અહેવાલો બનાવીને અન્ય કંપનીઓને વેચતો હતો. શરૂઆતમાં કોઈ ખાસ આવક ન હતી. એટલા માટે સંજીવે પોતાનો ખર્ચ ઉઠાવવા માટે કોચિંગ ક્લાસ પણ લેતો. આમાંથી તે મહિને 2000 રૂપિયા કમાઈ લેતો હતો. બાદમાં તેણે ચાર વર્ષ સુધી એક કંપનીમાં કન્સલ્ટિંગ એડિટર તરીકે પણ કામ કર્યું.

ઓક્ટોબર 1996માં દિલ્હીમાં આઈટી એશિયા પ્રદર્શન ચાલી રહ્યું હતું. અહીં એક સ્ટોલ પર WWW. સંજીવનું ધ્યાન દોર્યું. પૂછપરછ દરમિયાન તેને જાણવા મળ્યું કે VSNLના ઈ-મેલ એકાઉન્ટ વેચવામાં આવે છે. સંજીવે પૂછ્યું કે આ ઈ-મેલ શું છે અને આપણે તેનો ઉપયોગ કેવી રીતે કરીએ છીએ? પછી વિક્રેતાએ ઇન્ટરનેટ પર થોડું બ્રાઉઝિંગ કર્યું અને તેમને કહ્યું કે તમે ઇન્ટરનેટ પર વિશ્વની તમામ માહિતી કેવી રીતે જોઈ શકો છો.

ત્યાં જ તેમના મગજમાં Naukri.com નો વિચાર આવ્યો. ખરેખર જ્યારે તે HMMમાં કામ કરતો હતો. અહીં લોકો વર્ગીકૃત જાહેરાતો ખૂબ રસપૂર્વક વાંચતા હતા. આમાં, મોટાભાગના લોકો નોકરીઓની સૂચિ તપાસતા હતા. આવી સ્થિતિમાં સંજીવને લાગ્યું કે આ વસ્તુ ઓનલાઈન પણ લાવી શકાય છે. જો કે તે સમયે ભારતમાં માત્ર 14000 ઈન્ટરનેટ યુઝર્સ હતા, તેમ છતાં સંજીવને લાગ્યું કે ઘણા લોકો પણ છે.

સંજીવે ઈ-મેલ વેચનારને તેના માટે વેબસાઈટ બનાવવાનું કહ્યું. પરંતુ તેણે કહ્યું કે બધા સર્વર્સ યુએસમાં છે, ત્યાં જ આખી વેબસાઇટ હોસ્ટ કરવામાં આવે છે, તેથી હું વેબસાઇટ બનાવી શકતો નથી. આવી સ્થિતિમાં સંજીવે અમેરિકાની એક બિઝનેસ સ્કૂલમાં પ્રોફેસર એવા મોટા ભાઈને ફોન કર્યો. વેબસાઈટ માટે સર્વર ખરીદવા કહ્યું. તેણે એમ પણ કહ્યું કે તેની પાસે અત્યારે પૈસા નથી, પણ તે પછી આપશે. પછી સર્વરનું ભાડું દર મહિને $25 હતું. બાદમાં જ્યારે કંપની વધી ત્યારે સંજીવે પૂછ્યા વગર કંપનીનો 5 ટકા શેર તેના ભાઈને આપી દીધો.

બાદમાં સંજીવે કંપનીના શેર વધુ બે લોકોને વેચી દીધા અને Naukri.com શરૂ કરી. 90ના દાયકાના મધ્યમાં મંદી હતી ત્યારે આવું બન્યું હતું. આવી સ્થિતિમાં તેની વેબસાઈટ પર વધુ ટ્રાફિક આવવા લાગ્યો. તે સમયે ભારતમાં ઈન્ટરનેટ પણ નવું હતું અને ત્યાં બહુ સ્થાનિક વેબસાઈટ નહોતી. આવી સ્થિતિમાં, અખબારે ઇન્ટરનેટનું ઉદાહરણ આપવા માટે Naukri.comનો ઉપયોગ કર્યો. આ રીતે પૈસા ખર્ચ્યા વિના તેમની પ્રસિદ્ધિ પણ કરવામાં આવી હતી.

Naukri.com એ પહેલા વર્ષમાં રૂ. 2.5 લાખ અને બીજા વર્ષે રૂ. 18 લાખનો બિઝનેસ કર્યો હતો. પછી કંપનીએ ઘણા ભંડોળ એકત્ર કર્યા અને મોટા સ્તરે પહોંચ્યા. આ પછી કંપનીએ 2006માં Jeevansathi.com શરૂ કર્યું. આ સિવાય તેમની પાસે Naukrigulf (naukarigulf.com), Shiksha (Shiksha.com), 99 Acres (99acres.com) અને Firstnaukari (Firstnaukari.com) જેવા પોર્ટલ પણ છે. તે જ સમયે, કંપનીએ ઝોમેટો, વેકેશન લેબ્સ, ઉન્નતિ અને પોલિસી બજાર જેવી અન્ય મોટી કંપનીઓમાં પણ રોકાણ કર્યું છે.